Povodom obilježavanja Evropske sedmice borbe protiv raka grlića materice, koja se krajem januara obilježava u zemljama Evrope, na pres konferenciji organizovanoj u našoj ustanovi, medicinski stručnjaci istakli su da je najvažnije rano otkrivanje ove opake bolesti. Zabrinjavajući podatak je da u Republici Srpskoj oko 60 žena godišnje umre od raka grlića materica, a oboli njih oko 200.

Prof. dr sc. med. Ljiljana Latinović, specijalista patolog – citolog, istakla je da se ova bolest otkriva zahvaljujući kolposkopiji, citološkom nalazu i testiranju na humane papiloma viruse. Ona je dodala da su najveći rezultati u prevenciji malignih tumora postignuti u prevenciji cervikalnog karcinoma, te da organizovani skrining ima zadatak da otkrije promjene koje prethode nastanku invazivnog karcinoma grlića materice. Prof. dr Latinović je takođe navela da se u posljednjih pet godina u Zavodu za kliničku patologiju UKC RS odškolovalo pet supspecijalista citologije, čije znanje je veliki doprinos u kvalitetnoj interpretaciji citoloških nalaza, a još veći značaj ima to što njihovo znanje predstavlja odličnu podlogu za edukaciju kadra koji je neophodan da bi se uopšte sprovodio skrining cervikalnog karcinoma. Ona je naglasila da je žena koja prvi put stupa u seksualne odnose već pod rizikom da se inficira uzročnikom cervikalnog karcinoma-humanim papiloma virusima te dodala da je za razvoj bolesti potrebno od pet do 10 godina.

Dr sc. med. Miroslav Popović, specijalista ginekologije i akušerstva, objasnio je da  zahvati koji se obavljaju u Klinici za ginekologiju i akušerstvo UKC RS mogu da se podijele na male operativne zahvate kod pacijentkinja kod kojih je na vrijeme dijagnostikovana preinvazivna lezija i gdje je izlječenje praktično stoodstotno, te velike operativne zahvate kojih se godišnje izvrši 30 do 35 kod pacijentkinja sa uznapredovalim karcinomom materice. Naveo je da je u posljednje tri godine operisano 105 žena, najčešće u životnoj dobi između 30 i 40 godina. Dr Popović je naglasio da je UKC RS jedna od rijetkih zdravstvenih ustanova u regionu u kojoj se radi i laparaskopsko hirurško zbrinjavanje oboljelih od karcinoma grlića materice, te dodao da uz sve prednosti pacijentkinje odlaze na kućno liječenje za dva do tri dana iako u suštini bivaju podrvgnute radikalnoj operaciji uz isti ili još bolji onkološki ishod. On je istakao da je naša ustanova i kadrovski i tehnički osposobljena za tretman pacijentkinja sa uznapredovalim karcinomom grlića materice, te apelovao na pacijentkinje da se bez obzira na ove uslove ne opuštaju, jer rano otkrivanje dovodi do manje složene operacije, bolje prognoze i boljih rezultata liječenja. Takođe je rekao da vakcina protiv HPV-a u zemljama gdje je uvedena nije potpuno ukinula pojavu karcinoma grlića materice i poručio da bi žene sa redovnim ginekološkim pregledima trebale da počnu stupanjem u seksualne odnose.

Dr Živko Vranješ, specijalista onkolog, rekao je da je jedan od najvećih problema što se pacijentkinje javljaju tek u uznapredovalim fazama bolesti, zbog čega su rezultati liječenja lošiji. On je naveo da je u Republici Srpskoj i BiH incidenca oko 18 oboljelih na 100.000 stanovnika, dok je u razvijenim zemljama broj oboljelih ispod deset. Dr Vranješ je izrazio zabrinutost mortalitetom koji se kreće 15 do 16 oboljelih na 100.000 stanovnika, dok je u EU 3,3, te naglasio da je to razlog tome što se oboljele žene najčešće javljaju u jednom od uznapredovalih stadijuma bolesti gdje su rezultati liječenja znatno lošiji u odnosu na one koje se javljaju u ranoj fazi bolesti. On je rekao da onkološko liječenje obuhvata oboljele kod kojih se ono primjenjuje zajedno sa radioterapijom, kod oboljelih kod koji je prisutan karcinom i poslije hirurškog ili radioterapijskog liječenja, kao i kod onih pacijenata koji imaju povrat bolesti ili metastatsko širenje bolesti.

Dr sc. med. Goran Marošević, specijalista radijacijske onkologije u Affidea/IMC Centru za radioterapiju Banjaluka, naveo je da je incidenca bolesti na godišnjem nivou na 100.000 stanovnika veoma visoka. Dr Marošević je naglasio važnost multidisciplinarnog liječenja, jer je savremenom i kvalitetnom onkološkom hirurgijom, radioterapijom i hemoterapijom smrtnost od ove bolesti 2,4 do 5,8 odsto, kao što je u Njemačkoj. Prema njegovim riječima, i pored kvalitetnog i savremenog liječenja, problem i dalje predstavlja rano otkrivanje i prevencija ove bolesti, jer je u prošloj godini od 180 pacijenata, njih 160 bilo podvrgnuto radioterapiji, što govori da je samo 20 pacijenata bilo u nekom od ranih stadijuma bolesti.